Rust Roest! Maar waarom?

Gepubliceerd op 21 maart 2024 om 16:00

Paarden zijn echt gemaakt om te bewegen. De hele dag (en nacht!) 'hapje stapje' vele kilometers afleggen, met af en toe een keer een sprintje als nodig. Hier is dus hun hele lichaam ook op aangepast. Hun lichaam functioneert het meest optimaal bij veel rustige beweging. Wat dus ook betekent dat langdurig stilstaan eigenlijk gewoon funest is voor hun lijf. 

Veel gedomesticeerde paarden in Nederland bewegen helaas toch echt te weinig, zeker in de winter. We hebben maar beperkte ruimte en best veel paarden. Veel paarden staan deels ook op stal. En als ze buiten staan is dat vaak in paddocks, waar ze alsnog maar wat staan te hangen bij het hooi. Zelfs als ze 24/7 buiten staan op een paddock paradise achtig systeem bewegen ze meestal nooit zoveel als dat ze van nature in het wild zouden doen. Bovendien is het ook bij zulke systemen van belang dat ze een reden hebben om rond te bewegen, anders staan ze alsnog langdurig bij 1 hooibak te hangen en te eten. 

Maar waarom is die vrije beweging zo belangrijk dan? Dit is voor veel verschillende systemen in het lichaam van groot belang.

Bijvoorbeeld het lymfesysteem. Het lymfesysteem heeft geen pomp, zoals het hart bij de bloedsomloop. Om het lymfevocht uit de weefsels af te voeren is daarom beweging nodig. Denk maar aan dikkere benen als een paard lang stil heeft gestaan, het vocht zakt door de zwaartekracht omlaag. Het lymfevocht uit de weefsels bevat afvalstoffen, dus erg belangrijk dat dit afgevoerd wordt. Dit vocht komt dan langs lymfeknopen waar het gefilterd wordt van het afval. Het lymfesysteem werkt het best tijdens rustige, ontspannen beweging. Dus niet tijdens een uur flinke training. 

Eigenlijk voor alle weefsels in het lichaam geldt: 'Wat je niet gebruikt, raak je kwijt'. Weefsels hebben stimulatie nodig om zichzelf te onderhouden. Voor spieren zal iedereen dit wel weten. Als je je spieren niet gebruikt, verlies je spiermassa. Maar wist je dat dit eigenlijk voor alle weefsels geldt? Zelfs ook voor botten bijvoorbeeld. Ook botten zijn levend weefsel, er worden continu botcellen afgebroken en weer bij gemaakt. De belasting bepaald mede hoe sterk het bot wordt. Bij te weinig beweging kunnen dus botten, maar ook bijvoorbeeld pezen en banden, slapper worden. Bij jonge dieren die nog volop in de groei en ontwikkeling zitten is dit mogelijk van nóg groter belang, om de basis van hun weefsels goed op te bouwen is beweging nodig. 

Ook voor de hoeven is beweging noodzakelijk. Voor de ontwikkeling en stimulatie van de hoeven zelf. Maar ook voor de doorbloeding in de benen. De hoeven (als gezond en goed bekapt) functioneren in beweging als een extra pomp voor het bloed, door middel van het hoefmechanisme. Het bloed uit het onderbeen moet immers tegen de zwaartekracht in weer omhoog zien te komen. Dit is van groot belang voor de aanvoer van zuurstof en voedingsstoffen en de afvoer van afvalstoffen. 

Het spijsverteringssysteem werkt ook het beste bij continu rustige beweging. Want bij deze beweging beweegt alles in het lichaam ook, dus ook de organen. De darmen worden op deze manier gestimuleerd, wat zorgt dat de peristaltiek van de darmen goed aan de gang blijft. En de doorbloeding naar de spijsverteringsorganen blijft zo beter op gang. Bewegen is dus ook van groot belang om koliek te voorkomen! 

Voor de gewrichten geldt ook zeker: Rust Roest. In de gewrichten zit gewrichtsvloeistof. Het is van belang dat dit door beweging steeds een beetje verspreid wordt door het hele gewricht. In het gewrichtsvloeistof zitten namelijk veel voedingsstoffen voor de (kraakbeen)cellen in het gewricht. Zonder bewegen is dus de kans groter op schade. Denk ook aan dieren (en mensen) met al wat artrose, ze komen moeilijker op gang als ze een tijd niet hebben bewogen. 

Ook mentaal is bewegen voor een paard gewoon echt belangrijk. Aangezien een paard van nature dus bedoeld is om veel te bewegen, kan dit inwendige stress geven als het paard deze natuurlijke behoefte niet kan vervullen. Het paard kan zich gaan vervelen of gefrustreerd raken bijvoorbeeld. Inwendige, chronische stress geeft veel risico op stofwisselingsstoornissen, zoals bijvoorbeeld insulineresistentie. 

Bij al deze voorbeelden gaat het dus vooral over VRIJE beweging! Een uurtje flink trainen heft de nadelen niet op, als het paard voor de rest vooral stilstaat. De meeste mensen hebben geen tijd om uren te gaan stappen met hun paard, dit moet je dus echt zoeken in het optimaliseren van de huisvesting en management. Regelmatig ook wat intensiever bewegen heeft natuurlijk ook zeker voordelen. Dit stimuleert flink het hart en de doorbloeding. En zorgt voor dieper inademen, wat gunstig is voor de longen. En zo zijn er nog wel meer voordelen.

Maar de basis voor een paard is toch wel de mogelijkheid om heel veel rustige bewegingen uit te voeren, gedurende de hele dag. 


Heb jij een stijf paard en kom je er maar niet uit wat de oorzaak hiervan is? Medische problemen zoals artrose of PSSM heb je zelfs al uitgesloten? Download mijn E-Book om meer kennis te krijgen over andere mogelijke oorzaken!